Τα ορειβατικά παπούτσια πρέπει να είναι μισό με ένα νούμερο μεγαλύτερα από αυτά που φοράμε στην καθημερινότητά μας ή ακόμη καλύτερα, χρειαζόμαστε πάντα μισό με ένα δάκτυλο κενό χώρο στο μπροστινό τμήμα του παπουτσιού! Ο λόγος είναι για να μην συναντήσουν ποτέ τα δάκτυλά μας την επιφάνεια μπροστά, είτε κατά τη διάρκεια των καταβάσεων είτε όταν τα δάκτυλά μας πρήζονται από τις πολύωρες και κουραστικές πεζοπορίες. Το μη επιθυμητό αποτέλεσμα θα ήταν να καταλήξουμε τελικά χωρίς νύχια, που δε το θέλουμε σε καμία περίπτωση, γιατί η φύση μας περιμένει και πάλι για νέες πεζοπορίες!

Αφού το ξεκαθαρίσαμε αυτό, προχωράμε παρακάτω, όπου και θα δούμε τώρα αναλυτικά τις βασικές κατηγορίες ορειβατικών παπουτσιών.

Παπούτσια Trail Running (Ορεινού Τρεξίματος)

Τα trail run είναι χαμηλά παπούτσια και πανομοιότυπα με τα κανονικά παπούτσια τρεξίματος, αλλά με σημαντικές ωστόσο διαφορές. Με την ειδικά διαμορφωμένη ενδιάμεση σόλα απορροφούν τους κραδασμούς, ενώ με την εξωτερική σκληρή σόλα επιτυγχάνουν τη μέγιστη δυνατή πρόσφυση και ανθεκτικότητα σε πολλαπλές επιφάνειες. Έχουν άνετη εφαρμογή, ενώ στο μπροστινό τμήμα τους και περιμετρικά πάνω από τη σόλα είναι συνήθως ενισχυμένα σε κρίσιμα σημεία για να είναι πιο σκληροτράχηλα σε απαιτητικά μονοπάτια με πέτρες, ρίζες κλπ. Προτείνονται βασικά για τρέξιμο στο βουνό και ήπιες πεζοπορίες σε καλοσυντηρημένα μονοπάτια.

Παπούτσια Approach (Προσέγγισης)

Τα approach είναι χαμηλά κυρίως παπούτσια κατασκευασμένα από ανθεκτικό ύφασμα, όπως σουέτ ή άλλα ελαφριά υφάσματα ενισχυμένα με δέρμα. Έχουν επιπλέον προστατευτικές επιφάνειες στο μπροστινό και τα πλαϊνά τμήματά τους, που τα καθιστούν πολύ ανθεκτικά σε απαιτητικά και δύσβατα μονοπάτια. Είναι ειδικά σχεδιασμένα παπούτσια που προορίζονται για χρήση σε πιο τεχνικές πεζοπορίες, όπως βραχώδη μονοπάτια. Έχουν καλύτερη πρόσφυση, που σε συνδυασμό με τον αναρριχητικό τρόπο κατανομής του δεσίματος εξασφαλίζουν πολύ καλή σταθερότητα. Ενώ ακόμη έχουν συνήθως και ένα ιδιαίτερο πλαίσιο στήριξης στους αστραγάλους, που είναι σαφώς καλύτερο από οποιαδήποτε άλλα χαμηλά παπούτσια. Προτείνονται κυρίως σε άτομα που έχουν σχετική εμπειρία και μεγαλύτερες ανάγκες στο βουνό, καθώς και αναπτυγμένη νευρομυϊκή συναρμογή και σταθερότητα αστραγάλου.

Εύκαμπτα Ορειβατικά Μποτάκια

Η κατηγορία που χωρίς αμφιβολία απευθύνεται στους περισσότερους! Προορίζονται για σχετικά ομαλά μονοπάτια, ενώ είναι ανθεκτικά και στην καταπόνηση. Το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι φτάνουν ή/και ξεπερνούν τον αστράγαλο, όπου τον «αγκαλιάζουν» και δημιουργούν συνθήκες μεγαλύτερης σταθερότητας από τα χαμηλά παπούτσια. Είναι κατασκευασμένα από σκληρό δέρμα ή συνθετικά υλικά, έχουν ενισχύσεις στα σημεία τριβής και είναι διαθέσιμα είτε με είτε χωρίς αδιαβροχοποίηση. Οι σόλες τους είναι σκληρές, αλλά αρκετά εύκαμπτες με καλή πρόσφυση. Προτείνονται στους περισσότερους για χρήση στις πιο συχνές πεζοπορίες σε μονοπάτια με ξηρό κυρίως έδαφος και μικρές τεχνικές δυσκολίες.

Ημιάκαμπτα Ορειβατικά Μποτάκια

Τα ημιάκαμπτα μποτάκια είναι κατάλληλα για χειμερινό πεδίο και πιο τεχνικά απαιτητικό βουνό. Είναι κατασκευασμένα από συνθετικά υλικά ή δέρμα και είναι ενισχυμένα σε όλα τα κρίσιμα σημεία, όπως περιφερειακά πάνω από τη σόλα και γύρω από τον αστράγαλο. Βασικά χαρακτηριστικά τους είναι η καλή μόνωση, η διαπνευσιμότητα και η αδιαβροχοποίηση με μεμβράνη, όπως Goretex. Η σόλα τους είναι σκληρή και ημιάκαμπτη, αλλά τους δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν με δετά ή μερικές φορές και με semi fast crampons. Πρόκειται για μποτάκια που δίνουν την απόλυτη υποστήριξη και απορρόφηση κραδασμών και προτείνονται για χρήση κυρίως σε χιόνι, ωστόσο το αυξημένο σχετικά βάρος τους απαιτεί προπόνηση και εξοικείωση με τη μερική ακαμψία τους.

Άκαμπτες Ορειβατικές Μπότες

Εδώ είναι ότι πιο εξειδικευμένο μπορούμε να ζητήσουμε για χειμερινό πεδίο. Είναι οι μπότες που θα φορούσαμε για να ανεβούμε σε οποιαδήποτε κορυφή, ακόμη και στο Everest στα 8848 μ.! Κατάλληλες για χρήση crampons με ειδικά σχεδιασμένες υποδοχές, συχνά με πλαστικό κέλυφος και άρθρωση στο σημείο του αστραγάλου, όπως ακριβώς και οι μπότες του σκι. Κατασκευασμένες από υλικά υψηλής τεχνολογίας και δέρμα έχουν επιπλέον ειδική μόνωση για προστασία και στις πιο χαμηλές θερμοκρασίες. Πρόκειται για ιδιαίτερα απαιτητικό παπούτσι, που απαιτεί εξάσκηση και ενδείκνυται για συγκεκριμένη χρήση σε χειμερινό πεδίο ή ακόμη και στην παγοαναρρίχηση.

Σύνοψη

Και αφού έχουμε δει τις βασικές κατηγορίες ορειβατικών παπουτσιών, είναι η ώρα να γίνει ξεκάθαρο, εάν δεν έχει γίνει ήδη αντιληπτό, ότι τα απλά αθλητικά παπούτσια δυστυχώς δεν ενδείκνυνται για χρήση στο βουνό. Καθώς επίσης είναι σημαντικό να αποδεχθούμε και το γεγονός ότι ένα και μόνο ορειβατικό παπούτσι δε μπορεί να ικανοποιήσει κάθε ανάγκη μας στο βουνό.

Από την άλλη όμως είναι απολύτως λογικό να προβαίνουμε σταδιακά στην αγορά ορειβατικού εξοπλισμού, επειδή είναι σχετικά ακριβός. Οπότε, όσον αφορά τα ορειβατικά παπούτσια, πρότασή μας είναι να ξεκινάμε με ένα απλό εύκαμπτο αδιάβροχο ορειβατικό μποτάκι, που διατηρεί σταθερό τον αστράγαλό μας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην πλειονότητα των πεζοπορικών μονοπατιών σε ξερό έδαφος ή και με λίγο χιόνι.

Και τέλος δύο μικρά tips: 1. Δε στεγνώνουμε ποτέ τα μποτάκια μας κοντά σε εστίες θερμότητας, όπως δίπλα σε τζάκι, σόμπα ή πάνω σε καλοριφέρ, γιατί καταστρέφονται τα υλικά τους και 2. Δεν αφήνουμε τα μποτάκια μας χωρίς χρήση για περισσότερο από ένα δύο χρόνια, γιατί είναι πιθανό στην επόμενη πεζοπορία να δούμε τη σόλα μας να ξεκολλάει και να χρειαστεί τελικά να κάνουμε διάφορες πατέντες (πχ tape, κορδόνι) για να τη διατηρήσουμε στη θέση της μέχρι το τέλος του περπατήματος.