Τα ρούχα που χρησιμοποιούμε στις πόλεις, όσο όμορφα και να είναι, δυστυχώς δεν προτείνονται για χρήση στο βουνό. Τη σημερινή εποχή ο ορειβατικός ρουχισμός είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένος προσφέροντας μεγάλη προστασία από το περιβάλλον και άνεση στην κίνηση, ενώ δε μας προσθέτει επιπλέον βάρος και όγκο, που σίγουρα δε θα θέλαμε στις πεζοπορίες μας.

Τα παραδοσιακά υλικά έχουν αντικατασταθεί πλέον με νέα συνθετικά υλικά, που εξυπηρετούν καλύτερα τις βασικές ανάγκες μας, που είναι η διατήρηση της θερμότητας και η απώθηση της υγρασίας.

Ο γενικά αποδεκτός τρόπος ντυσίματος στην ορειβασία περιγράφεται ως σύστημα στρωμάτων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα σύστημα τριών επιπέδων, που το καθένα εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό. Πάμε όμως να τα δούμε αναλυτικά:

Εσωτερικό στρώμα / Ισοθερμικά

Ο ρόλος του πρώτου στρώματος βάσης είναι να μεταφέρει την υγρασία μακριά από το σώμα μας. Με απλά λόγια, ιδρώνουμε κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας και ο σκοπός των θερμοεσώρουχων, που πρέπει να είναι πάντα εφαρμοστά και τα πρώτα που έρχονται σε επαφή με το δέρμα μας, είναι να μη συγκρατούν τον ιδρώτα, αλλά να τον απομακρύνουν προς τα έξω μέσω των επόμενων στρωμάτων.

Για να συμβεί αυτό είναι κατασκευασμένα από υλικά όπως ίνες πολυεστέρα με ειδική επεξεργασία ή merino wool. Η χρήση βαμβακερών δε προτείνεται στο βουνό!

Θερμοεσώρουχα υπάρχουν για το άνω και το κάτω σώμα, με τα πρώτα σίγουρα να είναι τα πιο διαδεδομένα στις περισσότερο συχνές πεζοπορίες.

Ενδιάμεσο στρώμα / Fleece

Ο ρόλος του δεύτερου στρώματος, που βρίσκεται στη μέση των τριών στρωμάτων, είναι η μόνωση, για να κρατήσει το σώμα μας ζεστό. Και για να το πετύχει αυτό, αφενός πρέπει να απωθεί την υγρασία που δέχεται από το πρώτο στρώμα, αφετέρου να διατηρεί ένα στρώμα αέρα, το οποίο θα θερμαίνεται με την παράγωγη ενέργειας από το σώμα μας και θα μας κρατάει ζεστούς. Αυτός ο όγκος αέρας θα μειώνει σημαντικά την ανταλλαγή θερμοκρασίας ανάμεσα στον περιβάλλον και εμάς.

Στο ενδιάμεσο στρώμα η χρήση του fleece είναι μέχρι στιγμής η πιο διαδεδομένη λύση, επειδή έχει πολύ μεγάλη ισοθερμική ικανότητα, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνει τη διαφυγή των υδρατμών του σώματος προς το εξωτερικό στρώμα.

Επίσης, στο ίδιο στρώμα περιλαμβάνεται και η χρήση βέστας, με γέμισμα είτε από φυσικό πούπουλο χήνας είτε από συνθετικό primaloft. Η βέστα μόνη της δεν είναι αρκετή για να καλύψει της ανάγκες του επόμενου στρώματος.

Εξωτερικό στρώμα / Μεμβράνη

Το τρίτο και τελευταίο στρώμα στο σύστημα των τριών στρώσεων είναι το εξωτερικό, το οποίο έρχεται σε επαφή με το περιβάλλον. Σκοπός εδώ είναι η δημιουργία μίας ασπίδας γύρω από τη ζώνη μόνωσης, εμποδίζοντας τη βροχή, τον αέρα και το χιόνι να εισχωρήσουν προς το εσωτερικό. Άρα το τζάκετ του τελευταίου στρώματος πρέπει να είναι βασικά αδιάβροχο και αντιανεμικό, ωστόσο πρέπει να είναι ταυτόχρονα ανθεκτικό γιατί είναι εκτεθειμένο σε φυσικούς παράγοντες, αλλά και διαπνέον για να επιτρέπει την αποβολή μέρους των υδρατμών που παράγει το ανθρώπινο σώμα προς το περιβάλλον. Η ιδιότητα αυτή επιτυγχάνεται με την επικάλυψη του ρούχου με μεμβράνες από συνθετικά υλικά, με πιο γνωστή τη Goretex.

Στην ίδια κατηγορία ήρθε και μπήκε στη ζωή μας η έννοια του softshell ή ίσως ακόμη καλύτερα το softshell προσπαθεί να ενώσει στην πραγματικότητα τη δεύτερη και την τρίτη κατηγορία σε μία. Σε αντίθεση με την έννοια του παραδοσιακού hardsell που αντιπροσωπεύει τα κλασσικά αδιάβροχα τζάκετ, το softshell επιτυγχάνει βασικά τη διαπνοή και έτσι αυτός που το φοράει νοιώθει στεγνά όλες τις ώρες. Δηλαδή λειτουργεί ως ένα αποδοτικό σύστημα διαχείρισης του ιδρώτα, ωστόσο δεν είναι πλήρως αδιάβροχο και δεν ενδείκνυται για δυνατή βροχή. Αποδεικνύεται όμως αρκετά αποτελεσματικό στην ήπια βροχή και τη χιονόπτωση, ενώ διαθέτει επίσης και αντιανεμικές ιδιότητες. Πρόκειται άρα για ένα ρούχο που ανταποκρίνεται στις περισσότερες καιρικές συνθήκες ικανοποιητικά.

Στα έντονα φαινόμενα όμως τα hardshell τζάκετ παραμένουν απαραίτητα, μέχρι ίσως τη στιγμή που η τεχνολογία θα πάει ένα βήμα παρά πέρα και θα προτείνει κάτι νέο!

Στο σημείο αυτό, θα γίνει μία ξεχωριστή αναφορά στο κάτω μέρος του ανθρώπινου σώματος και τα ορειβατικά παντελόνια. Σε γενικές γραμμές πρέπει και αυτά να πληρούν τους κανόνες ρουχισμού της ορειβασίας, δηλαδή απομάκρυνση ιδρώτα, μόνωση και εξωτερική προστασία.

Άρα, όπως προαναφέρθηκε, πρώτα έρχεται και πάλι το εφαρμοστό θερμοεσώρουχο, όπου κρίνεται απαραίτητο αναλόγως καιρού. Και ακολουθεί το παντελόνι, που η τάση είναι να ικανοποιεί από μόνο του όλες τις βασικές ανάγκες. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι ανθεκτικό για να μην σκίζεται εύκολα, ενώ τους φθινοπωρινούς και τους χειμερινούς μήνες πρέπει να είναι από ύφασμα υδρόφοβο για να μην ποτίζει νερό. Φυσικά και πάλι, για ακόμη καλύτερη αδιαβροχοποίηση εφόσον οι καιρικές συνθήκες το απαιτούν, θα πρέπει από πάνω να φορεθεί και ένα εξωτερικό αδιάβροχο παντελόνι.

Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ακόμη και τον παράγοντα της εργονομίας και της άνεσης των ρούχων που επιλέγουμε στο βουνό, πράγμα το οποίο εξαρτάται κατά πολύ από τη δραστηριότητα που έχουμε να κάνουμε. Για τη γενική πεζοπορία προτείνεται η κανονική εφαρμογή των ρούχων, για την αναρρίχηση βράχου η χαλαρή και άνετη γραμμή, ενώ στο τρέξιμο ή το ορειβατικό σκι η πιο στενή εφαρμογή.